ဂရပ္ဖစ္ဒီဇုိင္းသင္တန္းတစ္ခုုုခုၿပီးတာနဲ႕ လစာ ၁သိန္းခြဲ ၂သိန္းရၿပီး လုပ္သက္ရလာရင္ ရလာသလုိ ၄သိန္း ၅သိန္း ရွာလုိ႕ရႏုိင္တဲ့ ကၽႊန္ေတာ္တုိ႕ဆီမွာ “ဂရပ္ဖစ္ဒီဇုိ္င္းဆုိတာ ဘာလဲ” ဆုိၿပီးတိတိ က်က် မသိလည္း သိပ္ေတာ့ျပႆနာ မရွိခဲ့ပါဘူး။
ဒါေပမဲ့ ခုခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံျခားကုမၼဏီေတြ ၀င္လာျပီး ဒီဇုိင္နာေတြကုိ ၁လ ၁၅သိန္း သိန္း၂၀ ေပးတဲ့ အဲလုိေနရာေတြမွာ လုပ္ဖုိ႕ ဆုိရင္ေတာ့ အေျခခံကေန စၿပီး ေသခ်ာသိလုိလာပါၿပီ။

ဒီဇုိင္းဆုိတာ ဘာလဲ?

အိတ္ဒီဇုိင္း၊ ခြက္ဒီဇုိင္း၊ ဖက္ရွင္ဒီဇုိင္း၊ ဂရပ္ဖစ္ဒီဇုိင္း၊ အေဆာက္ဦးဒီဇုိင္း စသျဖင့္ ဒီဇုိင္းအမ်ိဴးအစားေပါင္းေျမာက္ မ်ားစြာရွိ္သလုိ ဒီဇုိင္းဆုိတာဘာလဲ ဆုိတဲ့ အဓိပၸာယ္ကလည္း သက္ဆုိင္ရာ နယ္ပယ္အလုိက္ အနည္းငယ္ ကြဲလြဲမူေတြရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဘယ္လုိဘဲ နယ္ပယ္ေတြေျပာင္းေျပာင္း တူညီတဲ့ အဓိက အခ်က္ကေတာ့ ဒီဇုိင္းဆုိတာ ျပႆနာေတြကုိ အျမင္ပုိင္း (သုိ႕) သေဘာတရားပုိင္း (သုိ႕) အရာ၀တၳဳပစၥည္းအားျဖင့္ ေတြးေခၚစဥ္းစားၿပီး ပုိမုိေကာင္းမြန္ေအာင္ ျပဳလုပ္ဖန္တီးတဲ့ ဘာသာရပ္ ျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ပါ။ လြယ္လြယ္ေျပာရရင္ေတာ့ ျပႆနာေတြကုိ စဥ္းစားျပီး ပုိေကာင္းေအာင္ အေျဖရွာေပးတဲ့ ဘာသာရပ္ေပါ့ဗ်ာ။

ဒီဇုိင္းက ဘယ္လုိမ်ိဴး အႏုပညာလဲ ?

ဒီအခ်က္ကေတာ့ ေတာ္ေတာ္အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ပါ။ ဘာလုိ႕လဲဆုိေတာ့ ကၽႊန္ေတာ္တုိ႕ဆီက ဒီဇုိင္နာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ပန္းခ်ီဆရာတုိ႕ ဓါတ္ပုံဆရာတုိ႕ကေန ဒီဇုိင္နာျဖစ္လာတဲ့လူေတြမ်ားပါတယ္။ေနာက္ျပီး တစ္ခ်ိဳ႕ ဒီဇုိင္းသင္တန္းေတြမွာလည္း ပန္းခ်ီတုိ႕ ဓါတ္ပုံတုိ႕က အေျခခံေတြကုိ အသုံျပဳသင္ျကားျကတာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။

ပန္းခ်ီပညာတုိ႔၊ ဓါတ္ပုံပညာတုိ႕ ဆုိတာကေတာ့ Fine Art လုိ႕ေခၚတဲ့ လွပမႈနဲ႕ စိတ္ခံစားေပၚမွာ အဓိကမူတည္ျပီးေတာ့ ေရးဆြဲတဲ့ အႏုပညာအမ်ိဴးအစားကလာတာပါ။ Fine Art ေတြရဲ႕ သေဘာတရားအရ သူတုိ႕ရဲ႕ဖန္တီးမႈေတြ ဟာ ဖန္တီးသူရဲ႕ စိ္တ္ခံစားမႈ (သုိ႕ ) ပတ္၀န္းက်င္ေပၚ ဖန္းတီးသူေတြရဲ႕ အျမင္ေပၚမွာ မူတည္ျပီး စတင္ျဖစ္ေပၚပါတယ္။ အဲလုိဖန္တီးမႈေတြကုိလည္း ျကည္႕ ႐ႈခံစားသူေတြက မတူညီတဲ့ ခံစားမႈေတြနဲ႕ ခံစားျကပါတယ္။ ဒါကဘဲ Fine Art ရဲ႕ လြတ္လပ္မႈနဲ႕ တန္ဖုိးျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ မုိနာလီဆာ ပန္းခ်ီကားလုိေပါ့၊ သူ႕ကုိျကည္႕ျပီး တစ္ခ်ိဳ႕က ရယ္ေနတယ္လုိ႕ ထင္ျကေပမဲ့ တစ္ခ်ိဳ႕က်ေတာ့လည္း မဲ့ေနတယ္လုိ႕ထင္ျကပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ဒီဇုိင္းကေတာ့ Fine Art နဲ႕ ဆန္႔က်င္ဖက္ျဖစ္တဲ့ အသုံးခ် အႏုပညာ ( Applied Art ) လုိ႕ေခၚတဲ့ အႏုပညာအမ်ိဴးအစားမွာ ပါ၀င္ပါတယ္။ စီးပြားေရးနယ္ပယ္မွာေတာ့ ဒီဇုိင္းက ၀န္ေဆာင္မူအမ်ိဴးအစားထဲမွာပါလို႕ ၀န္ေဆာင္မႈ အႏုပညာ ( Service Art ) လုိ႕လည္းေခၚတတ္ၾကပါတယ္။ ဒီဇုိင္းတစ္ခုျဖစ္လာဖုိ႕ ဆုိရင္ေတာ့ ဖန္တီးသူက သူေျဖရွင္းရမဲ့ ျပႆနာေတြရဲ႕ အခ်က္အလက္ေတြကုိ အဓိကထားစဥ္းစားၿပီးေတာ့ ပုိမုိေကာင္းမြန္တဲ့ရလဒ္ရေအာင္ ဖန္တီးေျဖရွင္းၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ႕ဖန္တီးမႈုက လူဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ားအတြက္အေထာက္အကူျဖစ္လဲ၊ လူဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ားကုိ နားလည္သြားေစလဲ စတဲ့ အခ်က္ေတြေပၚမွာ မူတည္ျပီး တန္ဖုိးျဖတ္ပါတယ္။ ဥပမာ Taxiဆုိင္းဘုတ္ ေတြ အ၀ါေရာင္ျဖစ္သလုိပါဘဲ။ Taxi ဆုိင္းဘုတ္ ေတြကုိ အ၀ါေရာင္ သုံးတယ္ဆုိတာက ကားေတြေပၚမွာတတ္ရင္ ျကည္႕လုိ႕ေကာင္းလုိ႕ လွလုိ႕မဟုတ္ဘဲ အေ၀းကလွမ္းျကည္႕ရင္ျမင္ရတဲ့ အေရာင္ေတြထဲမွာ အ၀ါေရာင္က အထင္ရွားဆုံးအေရာင္ျဖစ္လုိ႕ပါ။ဒါေျကာင့္ ဒီဇုိင္းဆုိတာ လွပမႈတစ္ခုထဲေပၚအေျခမခံဘဲ လူဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ားကုိ အက်ိဴးျပဳလည္း နားလည္ေစလည္း စတာေတြကုိအေျခခံပါတယ္။

ဒါေတြကေတာ့ Art နဲ႕ Design ျကားမွာရွိတဲ့မတူညီတဲ့ အခ်က္တစ္ခ်ိဳ႕ ျဖစ္ျပီး Fine Artist ေတြအတြက္ Designer မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလုိ႕ေျပာတာမ်ိဴးမဟုတ္ဘဲ Design နဲ႕ ပတ္သတ္တဲ့ အခ်က္ေတြကုိ ေသခ်ာေလ့လာမယ္ဆုိရင္ ပုိမုိေကာင္းမြန္တဲ့ ဒီဇုိင္နာေတြျဖစ္လာၾကမွာပါ။ ဒါကေတာ့ ဒီဇုိင္းနဲ႕ပတ္သတ္တဲ့ အေၾကာင္းအရာအခ်ိဳ႕ျဖစ္ပါတယ္။

ဂရပ္ဖစ္ဒီဇုိင္း ဆုိတာဘာလဲ?

ဂရပ္ဖစ္ဒီဇုိင္းဆုိတာကေတာ့ အခက္အခဲေတြ၊ ျပႆနာေတြကုိ အျမင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အရ ဆက္သြယ္ေျဖရွင္းေပးတဲ့ ဘာသာရပ္တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ လြယ္လြယ္ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဂရပ္ဖစ္ဒီဇုိင္းဆုိတာဟာ အလုပ္အပ္သူက သူ႕စားသုံးသူ ကုိ သိေစခ်င္တဲ့ အေျကာင္းအရာကုိ အျမင္ပုိင္းဆုိင္ရာနည္းလမ္းအရ စားသုံးသူ နားလည္ေအာင္ ဆက္သြယ္ေပးရတဲ့ ေပါင္းကုူးတံတားေလးပါ။ ဒါေျကာင့္ ဒီဇုိင္းတစ္ခုကုိ ဖန္တီးတဲ့အခါ အရမ္းလွျပီး ျကည္႕ေကာင္းေနဖုိ႕ထက္ အလုပ္အပ္သူ က သူ႕ပစၥည္းကုိ၀ယ္မယ့္သူေတြကုိ သိေစခ်င္တဲ့ အေျကာင္းအရာေတြကုိ ထိထိမိမိပုံေဖာ္ႏုိင္ဖုိ႕က ပုိျပီးအေရးျကီးပါတယ္။ ဂရပ္ဖစ္ဒီဇုိင္းနဲ့ ပတ္သတ္ျပီး ေတာ့ လြဲမွားတတ္တဲ့ အေျကာင္းရာတစ္ခုကေတာ့ ဂရပ္ဖစ္ဒီဇုိင္းေတြကုိ ဖန္တီးတဲ့အခါမွာ ရင္ထဲမွာရွိတဲ့ အတုိင္းခံစားျပီး ေရးဆြဲတယ္ဆုိတဲ့အခ်က္ပါ။ ဒီအခ်က္ကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ျကီးကုိ လြဲမွားေနတဲ့ အခ်က္ပါဘဲ။ ဂရပ္ဖစ္ဒီဇုိင္းတစ္ခု ကုိဖန္တီးဖုိ႕ဆုိရင္ အရင္ဆုံး ကုိယ္ေရးဆြဲမယ့္ ဖန္တီးမႈုကုိ ျကည္႕ရႈမယ့္သူေတြအေပၚ ဘယ္လုိမ်ိဴးသက္ေရာက္မႈေတြရွိေစ ခ်င္လည္း ဘာေတြကုိ သတိျပဳေစခ်င္လည္း စတဲ့ ခံစားမႈပုံစံမ်ိဴးမဟုတ္ဘဲ လက္ေတြက်တဲ့ စနစ္တက် စဥ္းစားမႈပုံစံမ်ိဳးနဲ႕စတင္ရတာပါ။ အဲလုိဖန္တီးတဲ့ေနရာမွာလည္း ကုိယ္ဆြဲခ်င္သလုိဆြဲတာ မိ်ဴးမဟုတ္ဘဲ ဂရပ္္ဖစ္ဒီဇုိင္းရဲ႕ အေျခခံ အစိတ္အပုိ္င္းေတြျဖစ္တဲ့ မ်ဥ္းေတြ၊ ျပင္ညီေတြ၊ ထုထည္ေတြ၊ အေရာင္ေတြ စတာေတြနဲ႕ ဒီဇုိင္း ပုံေသနည္းေတြကုိ အခ်ိဴးက်က် ေပါင္းစပ္ေရးဆြဲရတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေျကာင့္ ကၽႊမ္းက်င္တဲ့ ဒီဇုိင္းနာတစ္ေယာက္ျဖစ္လာဖုိ႕ ဆုိရင္ေတာ့ အေျခခံကေနျပီး ေသခ်ာေလ့လာသင့္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ဂရပ္ဖစ္ ဒီဇုိင္းဆုိတာ ဘာလည္းဆုိတာရဲ႕ အက်ဥ္းခ်ံဳ႕ ျဖစ္ျပီး ေနာက္တစ္ေခါက္ကုိေတာ့ ဂရပ္ဖစ္ဒီဇုိင္းရဲ႕ အေျခခံ အစိတ္အပုိင္းေတြအေျကာင္းကုိ ေရးသားေပးသြားပါမယ္ခင္ဗ်။